اصول معماری ایرانی

عناصر تشکیل دهنده بازار سنتی

بازارها یکی از مهمترین بناها در ایران هستند، که هم نقش اقتصادی و هم اجتماعی را در طول تاریخ ایفا کردند. بازارها از عناصر کالبدی و فضایی مختلف تشکیل شده است. عناصر تشکیل دهنده بازار، راسته اصلی، راسته فرعی، دالان، سرا، خانبار، قیصریه، چهارسوق، میدان، جلوخان، حجره و تیمچه است.

256

بازار در معماری

بازارهای از مهم‌ترين بخش‌های شهرهای ايرانی دوران بعد از اسلام بوده‌اند و در رشد و توسعه‌ی آن‌ها نقش به‌سزايی داشته‌اند. هسته‌ی اولیه‌ی اغلب بازارها در نزديکی يکی از پر رفت‌و‌آمدترين دروازه‌های شهر تشکيل می‌شد. در بازارها علاوه بر فضای معماری، رویکردهای مهم اجتماعی و اقتصادی نیز رخ می‌داد. بازارها بنا به نیاز هر جامعه‌ی شهری، مسقف و یا در مکان خاص بدون فضای کالبدی شکل می‌گرفتند. بازار، قلب تپنده‌ی هر شهر محسوب می‌شود و آن شهر را زنده نگه می‌دارد.

179

آشنایی با اجزای مسجد در معماری

مسجد یکی از زیباترین و مهم‌ترین بناهای مذهبی در معماری اسلامی است. هر بنای تاریخی دارای یک سری ویژگی‌های خاص است، که آن را از دیگر بناها متمایز می‌کند. در مسجدهای اسلامی این خصوصیات شامل صحن، مناره، گنبد و وضوخانه است. ویژگی ظاهری مسجد می‌تواند معرف آن بنا باشد.

874

سبک آذری در معماری (قسمت دوم)

شیوه‌ی آذری دارای دو دوره است، یکی از زمان هلاگو و پایتخت شدن مراغه و دیگری از زمان تیمور و پایتختی سمرقند آغاز می‌شود. در دوره‌ی دوم بود که معماران بزرگی، چون قوام‌الدین شیرازی و پسرش غیاث الدین و زین العابدین شیرازی در خراسان بزرگ به کار گمارده شدند و سازنده‌ی ساختمان‌های بزرگ در آن‌جا بودند.

1262

سبک آذری در معماری (قسمت اول)

سرزمین آذربایجان در معماری ایران در رده‌ی نخست اهمیت جای دارد، چرا که سه شیوه‌ی معماری ایران (پارسی، آذری و اصفهانی) از آن‌جا سرچشمه گرفته و به سراسر کشور رسیده است. در شیوه‌ی پارسی هنگامی که اقوام آریایی کوه‌های آران را پشت سر می‌گذاشتند تا به جنوب سرزمین ایران بروند و ماندگار شوند، سر راه خود، ستاوندهای چوبی و شبستان‌ها و نهان‌‌خانه‌های دور بسته و کوشکی آذربایجان را پسندیدند.

592

سبک رازی در معماری (قسمت دوم)

شهر ری یا راز، محل پیدایش و رشد شیوه‌ی رازی در این دوره بنا بر نقل قول‌های موجود بسیار آباد بوده است. بعضی از نویسندگان جمعیت ری را در عهد آبادانی رقمی در حدود یک میلیون و نیم می‌دانند. متاسفانه این شهر در عهد چنگیز غارت و خراب شده و به قولی تعداد کشته شدگان و اسرا بالغ بر هفتصد هزار نفر بوده است.

2143

سبک رازی در معماری (قسمت اول)

شیوه‌ی رازی چهارمین شیوه‌ی معماری ایرانی است که همه‌ی ویژگی‌های خوب شیوه‌های پیشین را به بهترین گونه دارد. در اصل می‌توان گفت، بهترین شیوه‌ی معماری ایران شیوه‌ی رازی می‌باشد. در این شیوه نغز‌کاری شیوه‌ی پارسی، شکوه پارتی و ریزه‌کاری شیوه‌ی خراسانی با هم پدیدار می‌شوند.

1117

سبک خراسانی در معماری ایرانی (قسمت دوم)

یکی از نمونه ساختمان‌هایی که در این شیوه پدیدار شد و در معماری ایران همواره جایگاه ارزشمندی داشته و دارد مسجد است، در عصری که شیوه‌ی خراسانی ایجاد شد مساجد به علت ورود دین اسلام به ایران زیاد شدند. بنابراین معماری مساجد بسیار رواج پیدا کرد که آن را توضیح می‌دهیم.

1296

سبک خراسانی در معماری ایرانی (قسمت اول)

درباره‌ی اصالت ایرانی این شیوه‌ها می‌توان اشاره کرد که غربی‌ها برای شیوه‌های معماری ایرانی پس از اسلام، نام‌هایی را به کار می‌برند که هیچ‌یک اصالت ایرانی ندارد. برای نمونه شیوه‌های دوره‌ی اموی و عباسی را می‌توان نام برد، اما می‌دانیم که هیچ کدام از این کشورها و ملت‌ها یعنی ترک‌ها، عرب‌ها و... نمی‌توانسته‌اند در معماری کشوری که پیشینه‌ی معماری چند هزار ساله دارد کارساز باشند.

1022

سبک پارتی در معماری ایرانی

دومین سبک معماری ایران سبک پارتی می‌باشد. این شیوه پس از حمله‌ی اعراب به ایران پدید آمد و در دوره‌های اشکانی، ساسانی، صدر اسلام و تا پس از اسلام نیز (سده‌های 3 و 4 هجری) دنبال شده است. پس از حمله‌ی اسکندر، یونانی‌ها بسیار تلاش کردند که فرهنگ و سلیقه‌ی خود را به ایرانیان تحمیل کنند.

4992

اصول معماری ایرانی

در گذشته معماری بر اساس اصول خاصی شکل می‌گرفته و کم‌کم این اصول باعث به وجود آمدن روش خاصی برای ساخت بنا‌ها شد که بعد از مدتی سینه به سینه به نسل‌های بعدی منتقل شد. حالا با این اصول آشنا می‌شویم. اما قبل از این که سبک‌ها شکل بگیرند باید با اصول معماری آشنا شد. چرا که شناخت سبک‌ها، شناخت عمیق‌تر معماری ایرانی و روش ساخت بناها را برای ما ممکن می‌کند.

2956