تپه حسنلو محل پیدایش جام طلایی حسنلو

نام های دیگر مکان

• تپه باستانی حسنلو

موقعیت جغرافیایی تپه حسنلو

تپه باستانی حسنلو در 12 کیلومتری جنوب غربی دریاچه ارومیه و در 9 کیلومتری شمال شرقی شهرستان نقده در آذربایجان غربی قرار داد و هم‌چنین در 85 کیلومتری جنوب ارومیه، در کنار روستایی به همین نام واقع شده است. ورودی و راه دسترسی به این محوطه در کنار روستا و جاده‌ای که به سمت روستا می‌رود، است.

سیر تاریخی و فرهنگی تپه حسنلو

تپه‌ی اصلی و قلعه وسط شهر را تشکیل میداد و تپههای مجاور آن محل سکونت عموم بوده است. مردم برای عبادت و هم‌چنین هنگام حمله‌ی دشمن به دژ پناه می‌بردند. این محوطه دارای 9 لایه‌ی تاریخی است که از 5 هزار سال قبل از میلاد شروع و تا دوره‌ی مغولان نیز ادامه داشته است. مهم‌ترین آثار مکشوفه در این محوطه را می‌توان جام طلایی حسنلو دانست. اولین کاوش مربوط به سال 1313 خورشیدی و به صورت حفاری غیر مجاز توسط ارباب روستا بوده است. بعد از آن اورل اشتین؛ باستان‌شناس انگلیسی در سال 1315 خورشیدی به اولین گمانه‌زنی رسمی در حسنلو پرداخت. در سال 1326 آقای فرهادی با نظارت محمود راد به نمایندگی اداره کل باستان‌شناسی ایران، حفاری تجاری انجام دادند و کلیه‌ی فعالیت‌های ذکر شده، منحصر به گورستان‌های اطراف تپه بوده است. اتاقکی که جام حسنلو در سال 1338 خورشیدی از آن به دست آمد، در کنار تالار ستون‌دار غربی قرار دارد. در میان این همه اشیای پیدا شده، شش نوع از آن‌ها دارای نوشته‌هایی به خط میخی هستند. یکی از آن‌ها ظرف سنگی شکسته و ناقصی است که در نزدیکی لبه‌ی آن از بیرون، نام «کاداشمن – انلیل» (دو تن از شاهان بابل) حک شده است.

معماری تپه حسنلو

اگر قاعده‌ی تپه‌ی مذكور را دايره فرض كنيم، قطر آن در حدود 250 تا 270 متر و ارتفاع آن 20 متر می‌باشد. تپه‌ی حسنلو از دور به صورت یک تپه‌ی سرصاف دیده می‌شود و ارتفاع آن از زمین‌های اطراف 25 متر است. قطر آن 200 متر و عرض تپه حدود 600 متر است. دو تپه در این مکان وجود دارد. یک تپه‌ی مرتفع مرکزی که به آن تپه‌ی ارگ می‌گویند و دیگری تپه‌ی جانبی که ارتفاع کمتری دارد. این تپه از سمت جنوبی و غربی به روستای امین‌‌لو و زمین‌های کشاورزی و باغات آن منتهی می‌شود و بخش‌های شرقی و شمالی آن به وسیله‌ی روستای حسنلو احاطه گردیده است. در مرکز دژ حسن‌لو یک حیاط چند ضلعی نامنظم به طول 29 و عرض 19 متر ساخته شده است.

دورتادور این حیاط را تالارهای ستون‌دار، ایوان‌های دراز و اتاق‌های کوچک و بزرگ تشکیل می‌دهند. طول و عرض حیاط در همه‌سو یکسان نبوده به طوری که در شمالی‌ترین قسمت، عرض حیاط به 21 متر می‌رسیده است. از بناهای مهم این قسمت تالار بزرگ ستون‌دار بود، که به عنوان محل برگزاری مراسم پس از متروک شدن تالار ستون‌دار شرقی از آن استفاده شده است. به گفته‌ی رابرت دایسون، بناهای لایه‌ی پنجم از خشت بوده است و بناهای دوره‌ی چهارم شامل دیوارهایی با خشت خام بزرگ می‌باشد که بر پایه‌ای از سنگ ساخته شده بود. ستون‌های تالارها از جنس چوب بوده است که بر پایه‌ی ستون‌های سنگی استوار می‌شدند. اما ستون‌های تالار غربی از جنس سنگ یک‌پارچه ساخته شده بود. هم‌چنین سقف تالارها از جنس چوب بوده است. برج و باروهای محوطه که متعلق به دوره‌ی اورارتویی هستند از سنگ لاشه ساخته شده‌اند و کف‌سازی محوطه نیز از سنگ بوده است.

پیشنهاد برای دیدن تپه حسنلو

در این محوطه‌ی باستانی علاوه بر لذت بردن از این مکان تاریخی و دیدن 6 هزار سال قدمت در این تپه، باید این نکات را فراموش نکنید که بر روی دیواره‌های این محوطه راه نروید و به بناهای تاریخی آسیب نزنید. در این مکان‌ها آتش روشن نکنید، زیرا که این محوطه‌ها هزاران سال تاریخ را در خود جای داده‌اند و متعلق به آیندگان هستند و باید امانت‌داران خوبی باشید. هم‌چینین بعد از بازدید از این محوطه می‌توانید از دریاچه‌ی ارومیه  و تالاب گل سولدوز در شهرستان نقده نیز دیدن فرمایید.

مشاهده دیدگاه‌ها

افزودن دیدگاه