قلعه ناصری جایی که بعد از تخریب 98 درصدی مرمت شد!

نام های دیگر مکان

• قلعه ایرانشهر
• قلعه ناصریه
• قلعه ناصری ایرانشهر
• قلعه دوست محمد خان

موقعیت جغرافیایی قلعه ناصری

در خیابان امام خمینی (ره) در شهر ایرانشهر در استان زیبا و بیابانی سیستان و بلوچستان، قلعه‌ای قرار دارد که ناصرالدوله آن را ساخته و به همین دلیل به قلعه‌ی ناصری شهرت پیدا کرده است.

سیر تاریخی و فرهنگی قلعه ناصری

در زمان قاجار، ناصرالدوله حاکم کرمان و بلوچستان بود و تصمیم گرفت تا در این منطقه قلعه‌‌ای نظامی بسازد. در آن زمان این منطقه فهرج نام داشت. فهرج در زمان رضاشاه به ایرانشهر تغییر نام داد. ناصرالدین‌شاه قاجار که در آن زمان پادشاه ایران بود با این ایده‌ی ناصرالدوله موافقت می‌کند و کار ساخت قلعه در سال 1264 هجری خورشیدی آغاز می‌شود. معمار معروف آن زمان؛ استاد حسین معمارباشی کرمانی طی 7 سال موفق می‌شود کار ساخت این بنای عظیم را به اتمام برساند.

قبل از ساخت این قلعه، مقر حکمرانی سیستان در قلعه‌ی بمپور قرار داشت. اما پس از تکمیل کار ساخت قلعه‌ی ایرانشهر، حاکمیت سیستان نیز مقر فرماندهی خود را تغییر می‌دهد و در قلعه‌ی جدید استقرار می‌یابد.

در زمان افول سلطنت قاجارها حکومت سیستان به دست فردی به نام دوست‌محمدخان بازکزایی می‌افتد. در آن زمان به این قلعه، قلعه‌ی دوست محمد خان هم می‌گفتند. این قلعه تا زمانی که قشون دولتی رضاشاه پهلوی به فرماندهی تیمسار امان الله جهانبانی به بلوچستان حمله کرد در دست دوست محمد خان بود. رضاشاه از این قلعه برای مقاصد نظامی و بعدا به عنوان مدرسه بهره برد.

بعد از انقلاب ایران نیز این قلعه با این تاریخ پر فراز و نشیبش، مدتی متروک بود و تا سال 1361 تقریبا تمام آن (به گفته‌ی برخی منابع 98 درصد از آن) تخریب شد، حصار و سردر باقی‌مانده‌ی آن در سال 1375 ثبت ملی شد.

گفته می‌شود این قلعه در حال مرمت است و امیدواریم مرمت این بنای ارزشمند به زودی به اتمام برسد و گردشگران بتوانند از آن دیدن کنند. اکنون نیز بخشی از آن به موزه تبدیل شده است.

معماری قلعه ناصری

زمین قلعه در حدود 7500 مترمربع مساحت دارد و قلعه‌ای از خشت و گل در میان آن ساخته شده که بیش از 150 اتاق داشته است. مال‌بند، انبار، اسطبل، حمام، حوض‌خانه و سربازخانه، همه و همه در داخل همین قلعه ساخته شده بود.

بر روی دیوارهای این قلعه از طرح دندان‌موشی استفاده شده و برج‌های آن نیز از تزیینات آجری بهره برده است. این قلعه و برج‌هایش شباهت زیادی به ارگ بم دارد. در مجموع در اطراف این قلعه 9 برج دیده‌بانی وجود داشت که علاوه بر دیده‌بانی از آن در جنگ‌ها نیز استفاده می‌شد.

پیشنهاد برای دیدن قلعه ناصری

اول از همه این‌که در این قلعه موزه‌ای افتتاح شده که حتما در بازدید خود از این قلعه از موزه‌ی آن را نیز دیدن کنید. کمی پایین‌تر از مکان این قلعه موزه‌ی قرآن و عترت قرار دارد که بازدید از آن نیز می‌تواند برای شما جذاب باشد. برای شب‌مانی در ایرانشهر هم می‌توانید از هتل‌ها و مسافرخانه‌ها استفاده کنید و هم می‌توانید به صورت بوم‌گردی مهمان خانه‌های گرم مردم منطقه باشید.

مشاهده دیدگاه‌ها

افزودن دیدگاه

ارزان‌ترین بلیط لحظه‌آخری هواپیما