قزوین نگری دانشجویی - مسیر 15

امروز با هم یکی دیگر از مسیرهای سفر نگری شهر قزوین را طی می‌کنیم. اگر شما هم به گشت‌وگذار در مکان‌های تاریخی و سنتی علاقه دارید می‌توانید 2 ساعت جذاب را در کوچه پس کوچه‌های قدیمی شهر قزوین بگذرانید و قزوین نگری کنید.

مثل همیشه مسیرهای سفر نگری دانشجویی به خودرو نیاز ندارد و می‌توانید با قدم زدن در بافت سنتی قزوین غرق شوید. اگر از آن دسته آدم‌هایی هستید که قدم زدن را با هدفون و موسیقی همراه می‌کنید پیشنهاد می‌کنیم تنهایی به مسیر قدم بگذارید. این مسیر از بازار سنتی قزوین آغاز می‌شود و به زورخانه‌ی پهلوان شاهوردی می‌رود. از آنجا به مسجد و مدرسه صالحیه می‌رود و در آخر در گرمابه‌ی حاج میرحسن به انتها می‌رسد. پیشنهاد ما انتخاب یک آلبوم موسیقی سنتی است که خوب با حال و هوای این مسیر جور می‌آید.

1- بازار سنتی قزوین

برای دیدن بازار قزوین وقت زیادی بگذارید و بارها از آن دیدن کنید. خودروی خود را می‌توانید در پارکینگ‌های خیابان امام خمینی پارک کنید؛ اما باز هم مثل همیشه پیشنهاد ما این است که با خودرو به بافت تاریخی قزوین وارد نشوید و خودروی خود را کمی دورتر پارک کرده و پیاده مسیر را طی و قزوین نگری کنید. بازار قزوین از سمت خیابان امام خمینی 2 ورودی اصلی دارد که به بازار میوه و تره‌بار و بازار لباس‌فروشان متصل هستند. علاوه بر این، ورودی‌هایی از خیابان مولوی، مسجدالنبی و سرای سعدالسلطنه نیز دارد. اما مسیر ما از همان ورودی خیابان امام خمینی آغاز می‌شود.

به هر روی، ابتدا خود را به سبزه میدان برسانید تا سفر خود را از آنجا آغاز کنیم. پیاده از سبزه‌میدان تا بازار قزوین در حدود 15 دقیقه راه است. تمام خیابان نیز پر شده از مغازه‌های فروش پوشاک! بازار سنتی قزوین اصلا جایی نیست که بخواهید به سرعت از کنار آن رد شوید، پس با خیال راحت یک ساعت و نیمی را به گشت‌وگذار در این مکان سپری کنید و با ورود به راسته‌های مختلف بازار مانند راسته‌ی طلافروشان، پرنده‌فروش‌ها، آهنگرها، میوه و تره‌بار و... بازار را زندگی کنید و لذت ببرید. ابتدا وارد بازار میوه و تره‌بار شوید و از شلوغی و ریتم تند زندگی در آنجا لذت ببرید. بعد وارد راسته‌ی لباس‌فروش‌ها شوید و با فضای قدیمی و ساده‌ی این راسته ارتباط برقرار کنید. به راسته‌ی بزازها و پارچه‌فروشان هم سری بزنید و بعد هم از راسته‌ی فرش‌فروش‌ها دیدن کنید. حواستان باشد که در میان شلوغی‌ها و راسته‌های تو در توی بازار گم نشوید. به راسته‌ی پرنده‌فروشان هم سری بزنید و از آنجا به راسته‌ی آهنگران و مسگران بروید. اینجا کمی به گوش‌هایتان مرخصی بدهید و با ضرب‌آهنگ صدای چکش آهنگران و مسگران ریتم بگیرید. بعد از یک ساعت و نیم گشت‌وگذار در بازار سنتی وقت آن رسید که با شلوغی‌ها و سروصداها خداحافظی کرده و به ایستگاه دوم سفر امروز برویم.

2- زورخانه پهلوان شاهوردی

ایستگاه دوم سفر ما بازدید از زورخانه‌ی پهلوان شاهوردی است که می‌توانید به آسانی در انتهای راسته‌ی آهنگرها به آن برسید. زورخانه‌ی بابا شاهوردی قدیمی‌ترین زورخانه‌ی فعال کشور است و پهلوان بابا شاهوردی که بنیان‌گذار این زورخانه است از اولین افرادی بوده که قزوین را با ورزش کشتی آشنا کرده است و بسیاری از بزرگان این ورزش در قزوین، او را پدر کشتی نوین در قزوین می‌دانند.

این زورخانه معمولا بعد از ظهر و عصرها باز است. پس اگر گردش خود را صبح آغاز کرده‌اید از این ایستگاه صرف‌نظر کنید تا در زمانی دیگر به آن سر بزنید؛ اما اگر شانس یارتان بود و درِ زورخانه باز بود، از درِ کوتاه زورخانه با خم کردن سر به رسم ادب، وارد فضای کوچک زورخانه شوید. گود زورخانه و جایگاه مرشد و سکوهای تماشای افراد را ببینید.

یادتان باشد چون اهالی زورخانه اعتقاد دارند که باید با تمامی جسم و روح وارد زورخانه شد و آن را به نوعی مقدس می‌دانند؛ از گرفتن عکس داخل زورخانه بدون هماهنگی و اجازه خودداری کنید. همچنین رعایت آداب و احترام به بزرگان و پیشکسوتان برای رعایت شان این مکان بسیار ضروری است. برای دیدار از این زورخانه بیشتر از نیم ساعت زمان نگذارید و از آن خارج شوید تا به ایستگاه سوم این سفر برسیم.

3- مسجد و مدرسه صالحیه

ایستگاه سوم مسیر امروز ما دیدار از مسجد و مدرسه صالحیه است که روزگاری محل تحصیل سید جمال‌الدین اسدآبادی، میرزای شیرازی و سید اشرف‌الدین حسینی (نسیم شمال) بوده است. برای رسیدن به این مدرسه و مسجد تاریخی که بیش از 150 سال قدمت دارد خود را از زورخانه پهلوان شاهوردی به خیابان مولوی برسانید. در راستای آن حرکت کنید تا به ورودی مسجد برسید. اولین چیزی که به چشم می‌آید بزرگی و وسعت این مدرسه و مسجد است. دور تا دور مسجد حجره‌هایی قرار دارد که محل علم‌آموزی بوده و با دالان‌هایی به حیاط مرکزی راه دارند.

کمی در فضای مسجد و مدرسه گردش کنید و از زیبایی‌های کاشی‌کاری‌ها و خطوط نستعلیق سردر مسجد لذت ببرید و به محل قرارگیری گودال باغچه و مناره‌های مسجد دقت کنید. خود را به یک عکس یادگاری با کاشی‌ها و اشعاری به خط نستعلیق زیبا که با رنگ لیمویی بر روی کاشی لاجوردی سردر مسجد نقش بسته میهمان کنید و بعد از یک ساعت گشت‌وگذار به ایستگاه آخر این سفر بروید.

4- گرمابه حاج میرحسن

 گرمابه‌ی حاج میرحسن که ایستگاه آخر این سفر است تنها یک کوچه بالاتر از مدرسه صالحیه قرار دارد. این حمام در محله‌ی دیمج و در کوچه‌ی خطیبی قرار دارد. جالب است بدانید پیش از نوسازی‌ها و خیابان‌کشی‌های دوره‌ی پهلوی، رودخانه‌ی دزج از این محل می‌گذشته است. این حمام در درون زمین قرار دارد به طوری که ارتفاع سقف آن از کف زمین کوچه تنها یک متر و نیم است تا حداقلِ تبادل گرمایی را با محیط بیرون داشته باشد. به داخل حمام بروید و از بخش‌های مختلف این حمام بزرگ شامل هشتی ورودی، سربینه، میاندر گرمخانه، خزینه و چال‌حوض دیدن کنید.

به نورگیرهایی موسوم به جام‌خانه با سوراخ‌هایی که داخل آن‌ها شیشه‌های محدب قرار دارد و به منظور حداکثر کردن استفاده از نور طبیعی برای حمام‌ها و کاهش تبادلات دمایی با محیط بیرون از حمام بوده است، دقت کنید و ببینید گذشتگان چطور با حداقل‌ها و تنها با تکیه بر نبوغ خود راه‌های ساده‌ای برای حل مشکلات خود طراحی می‌کردند.

برای دیدار از این حمام قدیمی که نزدیک به 180 سال قدمت دارد نیز بیشتر از یک ساعت وقت نگذارید. خیابان مولوی یک‌طرفه است به همین دلیل بعد از پایان بازدید از ایستگاه آخر سفر این مسیر خود را به خیابان امام خمینی و سبزه‌میدان برسانید و از آنجا با تاکسی خود را به سمت خانه یا دانشگاه برسانید. این پایان چهار ساعت قزوین نگری در بافت سنتی قزوین بود، با سفر نگری و مسیرهای گردشگری دیگر ایران نگری همراه باشید.